- vastus
- vastus, a, um, adj. [cf.: vanus, vacuus], empty, unoccupied, i.e. waste, desert.I.Lit. (so rare but class.;B.
syn.: vacuus, desertus): genus agrorum propter pestilentiam vastum atque desertum,
Cic. Agr. 2, 26, 69:lex erat lata vasto ac relicto foro,
id. Sest. 24, 53:agrum vastum ac desertum habere,
Liv. 28, 11, 10:vasta ac deserta urbs,
id. 24, 3, 11; 28, 7, 12: vasta incendiis ruinisque urbs, id. 5, 53, 1:mons vastus ab naturā et humano cultu,
uncultivated, Sall. J. 48, 3:urbs a defensoribus vasta,
without, Liv. 23, 30, 7 (al. ex conj. vacua).—Trop. (the fig. taken from tracts of country lying waste or untilled), uncultivated, unpolished, rude, rough, harsh:II.vultu motuque corporis vasti atque agrestes,
Cic. de Or. 1, 25, 115:vastus homo atque foedus,
id. ib. 1, 25, 117:vasti quidam et insubidi,
Gell. 19, 9, 9:fugiemus crebras vocalium concursiones, quae vastam atque hiantem orationem reddunt, ut hoc est: baccae aeneae amoenissimae impendebant,
Auct. Her. 4, 12, 18:omnia vasta ac temeraria esse,
Liv. 24, 48, 7:littera vastior,
too harsh-sounding, Cic. Or. 45, 153.—Transf.A.Desolate, deserted: abs te viduae et vastae virgines sunt, made lonely, Enn. ap. Serv. Verg. A. 1, 52 (Trag. v. 279 Vahl.):B.dies per silentium vastus,
Tac. A. 3, 4.—Wasted by destruction, laid waste, ravaged, devastated, destroyed (rare; cf.C.vastatus): fit vasta Troja,
Plaut. Bacch. 4, 9, 130:jam hanc urbem ferro vastam faciet Peleus, Att. ap. Fest. pp. 372 and 373: haec ego vasta dabo,
Verg. A. 9, 323:nec solum modo vastum hosti relictum, sed castellis etiam vicisque illatus ignis,
Liv. 10, 12, 8.—With the predom. idea of extent, vast, immense, enormous, huge, monstrous (syn.: ingens, immanis).1.Of size: jamque fere pulvis ad caelum vasta videtur, Enn. ap. Non. 217, 11 (Ann. v. 286 Vahl.):2.immani et vastae insidens beluae,
Cic. Rep. 2, 40, 67:vasta et immanis belua,
id. Div. 1, 24, 49; cf.:vastissimae beluae,
id. Rep. 2, 26, 49: elephanto beluarum nulla prudentior;ad figuram quae vastior?
id. N. D. 1, 35, 97:summa erat vasto atque aperto mari, difficultas navigandi,
Caes. B. G. 3, 12; cf.:in vastissimo atque apertissimo Oceano,
id. ib. 3, 9, 7:fossa vastissima,
Cic. Rep. 2, 6, 11:solitudines,
id. ib. 2, 6, 19:campi,
Verg. A. 3, 13:Charybdis,
Lucr. 1, 722:antiquus crater, quem vastum vastior ipse Sustulit Aegides,
Ov. M. 12, 236:antrum,
Verg. A. 1, 52:hiatus speluncae,
id. ib. 6, 237:suspectus turris,
id. ib. 9, 530:manus,
Ov. F. 2, 322:arma,
Verg. A. 10, 768:corpus,
Col. 7, 12, 3.—Transf., of degree, etc., immense, enormous, prodigious, vast, etc.:3.iter,
i.e. on the vast ocean, Ov. M. 14, 438:certamen,
Verg. A. 12, 553:impetus,
Hor. C. 4, 14, 30:pugnae Cannensis clades vastissima,
Gell. 5, 17, 5:tempestas,
Col. 2, 20, 5; cf.:vapores vastissimi,
id. 2, 20, 1:clamor,
Verg. A. 10, 716; Ov. M. 12, 494:murmur,
Verg. A. 1, 245:latratus,
Col. 7, 12, 3:tonitru,
Val. Fl. 1, 617:pondus,
Verg. A. 5, 447; Ov. H. 9, 88.—Trop.:1.vastus animus,
i.e. insatiable, Sall. C. 5, 4.—Rarely with abstr. nouns:quam vasta potentia nostra est,
Ov. M. 2, 520:varia vastaque scientia,
Col. 1, pr. 28:nefas,
Sen. Herc. Oet. 767.— Adv.: vastē.(Acc. to vastus, I. B.) Rudely, harshly:2.loqui non aspere, non vaste, non rustice, etc.,
Cic. de Or. 3, 12, 45:ne vastius diducantur verba,
id. ib. 3, 43, 172.—(Acc. to II. B.) Widely, vastly, immensely, violently, enormously:vaste cedentia litora,
Mel. 1, 1, 4:vastius insurgens decimae ruit impetus undae,
Ov. M. 11, 530:vastius podagra correpti,
Scrib. Comp. 107.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.